Þegar allt kemur til alls erum við Íslendingar býsna heppnir. Við búum við tiltölulega siðlegt lýðræði. Þrátt fyrir að öðru hverju verði vart vægrar spillingar í stjórnkerfinu þurfum við ekki að hafa áhyggjur af mjög víðtækri valdníðslu eða handahófskenndri frelsisviptingu borgaranna. Við njótum þrátt fyrir allt nokkuð áreiðanlegs réttaröryggis. Svona er þetta ekki alls staðar. Sorglega víða á lýðræðið í vök að verjast og ráðamenn svífast einskis í valdabrölti sínu.
Alþjóðleg samvinna eykst sífellt og alþjóðalög og reglugerðir verða stöðugt umfangsmeiri. Fyrir Alþingi liggur nú frumvarp til laga um breytingu á almennum hegningarlögum sem varða hryðjuverk. Með því er stefnt að því að uppfylla skilyrði til að unnt sé að fullgilda Evrópuráðssamning um varnir gegn hryðjuverkum. Þar segir m. a. að fyrir hryðjuverk „skuli refsa með allt að ævilöngu fangelsi hverjum sem í þeim tilgangi að ... þvinga með ólögmætum hætti íslensk ... stjórnvöld ... til að gera eitthvað eða láta eitthvað ógert ...“ fremur ákveðin brot. Lagamál er mikið torf og ég hef tekið út aukasetningar til að draga fram þennan kjarna málsins. Alþjóðleg mannréttindasamtök hafa látið í ljós efasemdir um að orðalag þessa Evrópuráðssamnings standist alþjóðlegar mannréttindakröfur og tryggi rétt fólks til lögmætrar andstöðu við stjórnvöld sem er varin af alþjóðlega viðurkenndum mannréttindareglum. Nýlegir atburðir hérlendis sýna hve brýnt það er að ráða bót á þessu, en lög hafa einmitt verið brotin í þeim tilgangi að þrýsta á stjórnvöld að „gera eitthvað“ (að lækka álögur á eldsneyti) eða „láta eitthvað ógert“ (að virkja fljót).
Við Íslendingar erum heppnir. Við þurfum sennilega ekki að hafa áhyggjur af því að stjórnvöld misbeiti þessum lagabókstaf, skilgreini vörubílstjóra og umhverfisverndarsinna sem hryðjuverkamenn og hafi þá á bak við lás og slá eins lengi og þeim sýnist án dóms og laga, án þess að birta þeim kæru eða gefa þeim kost á málsvörn, eins og sums staðar væri gert. En hvað með rússnesk, georgísk, aserbaídsjönsk eða moldavísk stjórnvöld, svo ég nefni fjögur aðildarríki Evrópuráðsins þar sem lýðræðishefðin er veik, en hefðin fyrir valdníðslu og pólitískri spillingu þeim mun sterkari?
Alþjóðleg samvinna eykst sífellt og alþjóðalög og reglugerðir verða stöðugt umfangsmeiri. Fyrir Alþingi liggur nú frumvarp til laga um breytingu á almennum hegningarlögum sem varða hryðjuverk. Með því er stefnt að því að uppfylla skilyrði til að unnt sé að fullgilda Evrópuráðssamning um varnir gegn hryðjuverkum. Þar segir m. a. að fyrir hryðjuverk „skuli refsa með allt að ævilöngu fangelsi hverjum sem í þeim tilgangi að ... þvinga með ólögmætum hætti íslensk ... stjórnvöld ... til að gera eitthvað eða láta eitthvað ógert ...“ fremur ákveðin brot. Lagamál er mikið torf og ég hef tekið út aukasetningar til að draga fram þennan kjarna málsins. Alþjóðleg mannréttindasamtök hafa látið í ljós efasemdir um að orðalag þessa Evrópuráðssamnings standist alþjóðlegar mannréttindakröfur og tryggi rétt fólks til lögmætrar andstöðu við stjórnvöld sem er varin af alþjóðlega viðurkenndum mannréttindareglum. Nýlegir atburðir hérlendis sýna hve brýnt það er að ráða bót á þessu, en lög hafa einmitt verið brotin í þeim tilgangi að þrýsta á stjórnvöld að „gera eitthvað“ (að lækka álögur á eldsneyti) eða „láta eitthvað ógert“ (að virkja fljót).
Við Íslendingar erum heppnir. Við þurfum sennilega ekki að hafa áhyggjur af því að stjórnvöld misbeiti þessum lagabókstaf, skilgreini vörubílstjóra og umhverfisverndarsinna sem hryðjuverkamenn og hafi þá á bak við lás og slá eins lengi og þeim sýnist án dóms og laga, án þess að birta þeim kæru eða gefa þeim kost á málsvörn, eins og sums staðar væri gert. En hvað með rússnesk, georgísk, aserbaídsjönsk eða moldavísk stjórnvöld, svo ég nefni fjögur aðildarríki Evrópuráðsins þar sem lýðræðishefðin er veik, en hefðin fyrir valdníðslu og pólitískri spillingu þeim mun sterkari?
1 ummæli:
Það er gott að treysta samborgurum sínum, en hvað gerist þegar það er ekki lengur hægt? Ég vil frekar fara eftir mannréttindasamtökum strax í dag, bara ef ske kynni að íslenskum stjórnvöldum dytti það í hug að misbeita lögum þessum. Mannréttindi fyrst, bara til öryggis.
Skrifa ummæli