Húsavík: Hvalaþorpið við nyrsta haf

Ég var að koma frá Húsavík, en alllangt er síðan ég kom þangað síðast. Það er skemmst frá að segja að heimsóknin var öll hin ánægjulegasta og kom það mér mjög þægilega á óvart hve margt hefur breyst til betri vegar frá því að ég kom þangað síðast.
Það er ekki laust við að þegar ég renndi inn í bæinn eftir aðalgötunni rifjaðist upp fyrir mér þegar ég kom til borgarinnar Brindisi á Ítalíu fyrir u. þ. b. tuttugu árum. Það eina sem vakti fyrir mér í þeirri borg var að gista þar eina nótt og koma mér svo um borð í ferju til Grikklands. Ég man að í lestinni (þetta var á Interrail ferðalagi) hafði ég pínulitlar áhyggjur af því að þar sem ég var ekki með neinar upplýsingar um borgina og ofaníkaupið ekki mælandi á ítölsku gæti reynst erfitt að finna farfuglaheimili og miðasölu ferjunnar, enda sá ég fyrir mér einhvers konar ítalsk-gríska útgáfu af Akraborginni eða flóabátnum Baldri.
Þegar ég kom út úr lestarstöðinni uppgötvaði ég hins vegar að næsta auðvelt yrði að finna gistingu þarna því u. þ. b. fjórða hvert hús var auðkennt sem "Youth Hostel". Reyndar sá ég strax að það eina sem yrði auðveldara en að finna gistingu yrði að kaupa miða með ferju því hin þrjú húsin af hverjum fjórum voru merkt "Tickets to Greece." Það var nokkuð augljóst hver aðalatvinnuvegur bæjarbúa var.
Eins er algjör óþarfi að hafa áhyggjur af því að erfitt geti verið að finna miðasöluna í hvalaskoðunina frá Húsavík. Hvalir og hvalaskoðun eru einfaldlega orðin meginauðkenni bæjarins, mér liggur við að segja jafnvel frekar en kirkjan, sem er tvímælalaust eitt fegursta hús landsins. Hvert sem litið er minnir eitthvað á hvali og hvalaskoðun. Veggir hótelsins, sem nú er að vísu verið að gera upp af miklum myndarskap, eru myndskreyttir með frímerkjum frá öllum heimshornum sem eiga það sameiginlegt að á þeim eru myndir af hvölum. Barinn á staðnum heitir Moby Dick og er myndskreyttur með ýmsu úr alþjóðlegum afþreyingariðnaði sem tengist þeirri hvítu skaðræðisskepnu. Jafnvel barstólarnir líta út eins og hvalsporður. Á þeim er þægilegt að sitja og sötra appelsín. Borðin eru litlir bátar.
Það er nokkuð augljóst þegar komið er til Húsavíkur hver helsta lyftistöngin í atvinnulífi bæjarins er um þessar mundir. Í beinu framhaldi af því er bærinn allur svo snyrtilegur að hreinn sómi er að, enda býður almennilegt fólk ekki gestum í heimsókn og hefur allt í drasli hjá sér á meðan. Mér finnst eins og óvenjulega mikið sé um falleg og vel hirt gömul hús á Húsavík, en kannski finnst manni það bara vegna þess hve öllu virðist vera vel við haldið á staðnum.
Vera má að allur þessi hvalabisnes hafi gert Húsvíkinga ónæma fyrir sérstöðu bæjarins, menn hætta að meta það sem þeir hafa fyrir framan nefið á sér á hverjum degi. Jafnvel má vera að venjulegir Húsvíkingar séu komnir með upp í háls af hval og hvalaskoðun. En fyrir erlenda ferðamenn hlýtur heimsókn til Húsavíkur dagsins í dag að vera ógleymanleg upplifun. Litla hvalaþorpið við nyrsta haf lifir áreiðanlega lengi í minningu þeirra sem eru það sniðugir að heimsækja það núna, því ég leyfi mér að fullyrða að það mun skyggja verulega á upplifunina að hafa risastóra álfabrikku gnæfandi yfir þessu fallega póstkorti, spúandi eitri út í umhverfið, eins og margt bendir því miður til að framtíðin beri í skauti sér.
Í Staksteinum Moggans í dag er skrifað eindregið gegn hvalveiðum og gefið í skyn að þær kynnu að drepa hvalaskoðunina frá Húsavík og ferðaþjónustu henni tengda, sem orðin er undirstöðuatvinnuvegurinn á staðnum. Ég get svosem tekið undir þær áhyggjur, en ég held að Húsvíkingum stafi ekki minni hætta af sínu eigin álæði.
Því skora ég á Húsvíkinga að hugsa sinn gang. Við þurfum ekki fleiri Reyðarfirði eins og Reyðarfjörður er orðinn. Hins vegar mættu hér að ósekju vera fleiri Húsavíkur eins og Húsavík er orðin.